Nutrition Videos

Χαίρετε, ονομάζομαι Στέλιος Πανταζής, είμαι γιατρός εξειδικευμένος στην ιατρική διατροφολογία και στις διαταραχές του μεταβολισμού και σήμερα θέλω να μιλήσω για τους μύθους σε σχέση με την απώλεια βάρους. Μετά από 20 χρόνια που έχω βοηθήσει σχεδόν 80.000 ανθρώπους να βελτιώσουν τη διατροφή τους και να χάσουν βάρος είμαι σε θέση να προειδοποιήσω για 10 από τους πιο συχνούς μύθους σε σχέση με την απώλεια βάρους πού έχετε ακούσει πολλές φορές. Μία θερμίδα είναι μία θερμίδα. Η μεγαλύτερη και συχνότερη παρεξήγηση που ακούω και διαβάζω συχνά είναι η εμμονή με τις θερμίδες. Η βιομηχανία παρασκευής επεξεργασμένων τροφών θέλει να μας κάνει να πιστέψουμε ότι το μόνο που μετράει σε σχέση με το βάρος μας είναι οι θερμίδες. Αυτό είναι παραπλανητικό γιατί δεν έχουν την ίδια επίδραση στον οργανισμό μας 100 θερμίδες αναψυκτικό και 100 θερμίδες φακές. Η βιομηχανία παρασκευής επεξεργασμένων τροφών και οι άνθρωποι που ανατροφοδοτούν αυτά που λένε θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι στην προσπάθεια απώλειας ή διατήρησης βάρους το σημαντικότερο θέμα είναι οι θερμίδες. Όμως αυτό δεν ισχύει. Η αποθήκευση λίπους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ορμόνες που υπάρχουν στο σώμα μας. Ορμόνες όπως η ινσουλίνη, η λεπτίνη, η γκρελίνη, πού είναι ίσως οι σημαντικότερες από τις 400 ορμόνες που ρυθμίζουν την πείνα και την αποθήκευση λίπους, δεν εκκρίνονται με τον ίδιο τρόπο ανάλογα με τις θερμίδες που έχει μία τροφή. Όπως είπα πριν και το τονίζω ξανά, το ορμονικό προφίλ που θα εκκριθεί στον οργανισμό μας δεν είναι το ίδιο μετά από κατανάλωση 100 θερμίδων από ένα αναψυκτικό και 100 θερμίδων από φακές. Τα χάπια αδυνατίσματος βοηθούν. Δεν υπάρχει μέρα που να μη με ρωτήσει κάποιος αν υπάρχει κάποιο χάπι που βοηθάει στην απώλεια βάρους. Η απάντησή μου είναι ότι αν υπάρχει βοηθάει λίγο και όταν σταματήσουμε να το παίρνουμε αυτό το λίγο που έχει βοηθήσει εξανεμίζεται αμέσως. Και αναρωτιέμαι, έχει αξία αυτό; Ρωτάω τον ενδιαφερόμενο, “αν σου συστήσω κάτι, είσαι διατεθειμένος να το παίρνεις για όλη σου τη





ζωή; αν όχι, πρέπει να ψάξεις να βρεις άλλους τρόπους να διαχειριστείς το βάρος σου”. Αυτό που εννοώ είναι αλλαγή στον τρόπο ζωής που μπορεί να τηρήσει το άτομο για μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως για όλη του τη ζωή. Η παχυσαρκία είναι θέμα θέλησης. Θα το έχετε δει συνέχεια γραμμένο στο ίντερνετ. Θα το έχετε ακούσει από διάφορους ανθρώπους ή θα έχει εννοηθεί από αυτά που λένε. Ανθρώπους που γονιδιακά είναι προστατευμένοι από την παχυσαρκία να κουνάνε το δάχτυλο στους υπόλοιπους και δεικτικά να τους λένε ότι η εξωτερική τους εικόνα δείχνει αδύναμο χαρακτήρα. Δεν είναι καθόλου έτσι. Η σύγχρονη ιατρική επιστήμη μας έχει δείξει ότι το αυξημένο βάρος συνδέεται με εκατοντάδες παράγοντες, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι πέρα από τον έλεγχό μας. Για παράδειγμα, υπάρχουν πολλές παθήσεις που συνδέονται με αυξημένο βάρος όπως παθήσεις του θυρεοειδή, ορμονικές διαταραχές, οι πολυκυστικές ωοθήκες, η αντίσταση στην ινσουλίνη, που είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα, και άλλες. Επίσης, πολλές φαρμακευτικές αγωγές συνδέονται με αύξηση βάρους, όπως η λήψη κορτιζόνης, ινσουλίνης, αντικαταθλιπτικών, αντιεπιληπτικών και άλλων φαρμάκων. Αν δηλαδή ένα άτομο έχει κάποιο πρόβλημα υγείας και είναι αναγκασμένο να παίρνει φάρμακα τα οποία οδηγούν σε αύξηση βάρους, δεν είναι αδυναμία χαρακτήρα το γεγονός ότι έχει αυξημένα κιλά. Η προσπάθεια που χρειάζεται να κάνει για να διατηρήσει το βάρος του είναι τεράστια. Επίσης, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που δεν είναι γενετικοί, αλλά είναι μη αναστρέψιμοι, όπως η αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για το παιδί που θα γεννηθεί, τα μικρόβια που θα εποικίσουν το έντερο κατά τους πρώτους μήνες ζωής και η βρεφική διατροφή. Όλα αυτά φυσικά δεν σας τα λέω για να τα παρατήσετε και να μην ασχολείστε με το βάρος σας αλλά για να συνειδητοποιήσετε ότι για μερικούς ανθρώπους είναι πιο δύσκολο. Καλό είναι να το έχουμε στο μυαλό μας αυτό όταν μιλάμε για προβλήματα αυξημένου βάρους. Συχνά το αυξημένο βάρος προέρχεται από απουσία άσκησης στην





καθημερινότητα.Τη δεκαετία του 70 που άρχισε να γίνεται γνωστό ότι οι επεξεργασμένες τροφές που περιέχουν ζάχαρη και γλυκαντικά συντελούν σημαντικά στην αύξηση βάρους, οι βιομηχανίες αναψυκτικών προσπάθησαν να ρίξουν αλλού το φταίξιμο. Έτσι λοιπόν ξεκίνησαν να στηρίζουν μία σειρά από επιστήμονες που προσπάθησαν να αποδείξουν ότι το σημαντικότερο πρόβλημα για την αύξηση βάρους είναι η έλλειψη γυμναστικής. Φυσικά, τα δεδομένα είναι τελείως διαφορετικά. Σήμερα γυμνάζονται πολύ περισσότεροι άνθρωποι από τη δεκαετία του ‘70 και αυτό είναι εξαιρετικά καλό για την υγεία τους, αλλά σε καμία ιατρική μελέτη δεν έχει αποδειχθεί ότι η άσκηση από μόνη της είναι αρκετή για απώλεια και διατήρηση του βάρους. Όλες οι μελέτες που έχουν προσπαθήσει να αποδείξουν ότι είναι εφικτό να χάσει κάποιος βάρος μόνο με γυμναστική έχουν αποτύχει. Τα λιπαρά παχαίνουν. Τα πρώτα μακροθρεπτικά που δέχτηκαν την επίθεση και τη λαϊκή κατακραυγή για την αύξηση βάρους παγκοσμίως ήταν τα λιπαρά. Τη δεκαετία του ‘60 και του ‘70 ξεκίνησε μία παγκόσμια επίθεση ενάντια στα λιπαρά. Δημοσιεύτηκαν πολλές μελέτες οι οποίες φαίνεται ότι υποστήριζαν ότι έφταιγαν για όλα. Για την αύξηση βάρους, για χοληστερίνης, για την εμφάνιση του διαβήτη, για την ατμοσφαιρική ρύπανση, τη φτώχεια στην Αφρική και τον ψυχρο πόλεμο. Στις επόμενες δεκαετίες φάνηκε ότι ο διαχωρισμός της τροφής σε καλούς υδατάνθρακες και κακά λιπαρά δεν εξυπηρετούσε καθόλου. Ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν πάρα πολύ υγιεινές τροφές που έχουν πολλά λιπαρά, όπως το ελαιόλαδο, το αβοκάντο, τα πολύ υγιεινά λιπαρά ψάρια και οι ξηροί καρποί. Οι υδατάνθρακες παχαίνουν. Χρειάστηκε πολύς καιρός μέχρι να συνειδητοποιήσει η ιατρική επιστήμη ότι τα λιπαρά δεν είναι τα κακά της ιστορίας, και ξεκίνησε το κυνήγι μαγισσών ενάντια στους υδατάνθρακες. Ότι ακουγόταν μέχρι πριν μερικά χρόνια για τα λιπαρά, άρχισε να ακούγεται για τους υδατάνθρακες. Πάλι όμως αποδείχθηκε ότι ο διαχωρισμός της διατροφής σε καλά λίπη και κακούς υδατάνθρακες είναι πολύ περιορισμένος και δεν μπορεί





να μας καθοδηγήσει για σωστές διατροφικές επιλογές. Όπως και στα λιπαρά, υπάρχουν τροφές που είναι πολύ πλούσιες σε υδατάνθρακες και είναι εξαιρετικά υγιεινές, όπως τα όσπρια και τα φρούτα, ενώ υπάρχουν και τροφές που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες και δεν είναι καθόλου υγιεινές όπως η ζάχαρη και τα επεξεργασμένα δημητριακά. Το πρωινό είναι αναγκαίο για απώλεια βάρους. Θεωρώ ότι το πρωινό είναι ένα πολύ σημαντικό γεύμα, αλλά δεν είναι μονόδρομος για απώλεια βάρους. Αυτό που λέω συχνά στον κόσμο που με εμπιστεύεται για να τους βοηθήσω είναι ότι σωστή διατροφή είναι 95% τι τρώμε και 5% πότε το τρώμε. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πειράζει να τρώμε ότι ώρα θέλουμε, αλλά αν είναι να φας μία σαλάτα, ακόμα και στις 2:00 τα χαράματα δεν θα κάνει κακό στην υγεία σου, ενώ αν φας πρωινό που είναι γεμάτο ζάχαρη, όπως δυστυχώς πολλές φορές είναι, σίγουρα δεν είναι καλό για το μεταβολισμό σου. Οι δίαιτες βοηθουν στην απώλεια βάρους. Ο αριθμός των ανθρώπων που πάσχουν από παχυσαρκία στο Δυτικό κόσμο είναι τεράστιος. Πλέον σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου το ποσοστό αγγίζει το 40%. Μόλις πριν 50 χρόνια αυτός ο αριθμός ήταν πιο κοντά στο 4%. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται “η επιδημία της παχυσαρκίας”. Ποιες είναι οι λύσεις όμως που μπορεί να βρει κάποιος για να βοηθηθεί; Αυτή επιδημία έχει δημιουργήσει μία βιομηχανία δίαιτας που υπόσχεται απώλεια βάρους εύκολα και γρήγορα, συχνά με τρόπους που δεν ωφελούν την υγεία. Αλλά, το μεγαλύτερο πρόβλημα με τις δίαιτες είναι ότι λειτουργούν μόνο βραχυχρόνια. Μετά τη διακοπή της δίαιτας τα κιλά επιστρέφουν, συχνά και περισσότερα. Δυστυχώς, ο δρόμος για τη σωστή απώλεια βάρους και τη διατήρησή του σε φυσιολογικά επίπεδα απαιτεί μία μακροχρόνια προσπάθεια αλλαγής τρόπου ζωής, που είναι πιο επιτυχημένη αν γίνεται σιγά-σιγά. Αυτό που φαίνεται να λειτουργεί μακροχρόνια είναι η αλλαγή συνολικά του τρόπου ζωής, αλλάζοντας την διατροφή, την άσκηση, τον ύπνο και άλλους τομείς της ζωής που επηρεάζουν το βάρος μας, ανάλογα με την περίπτωση. Τα φαγητά





διαίτης βοηθούν να χάσετε βάρος. Η βιομηχανίες επεξεργασμένων τροφών, που ευθυνεται σε ένα μέρος για την επιδημία της παχυσαρκίας, προσπάθησε να ωφεληθεί ακόμα περισσότερο από το πρόβλημα που συνετέλεσε, παρασκευάζοντας φαγητά διαίτης. Φαγητά, που τελικά ήταν πιο επεξεργασμένα και πολύ χειρότερα σε θρεπτική αξία από αυτά που προσπάθησαν να αντικαταστήσουν. Χρησιμοποιώντας το παραπλανητικό αξίωμα ότι μία θερμίδα είναι μία θερμίδα, παρασκεύασε τροφές και τις σέρβιρε με το φωτοστέφανο των “χαμηλών θερμίδων” και υψηλότερο κόστος. Μην τις επιλέγετε. Συνήθως, δεν βοηθούν ούτε στην απώλεια βάρους, ούτε την υγεία σας. Η απώλεια βάρους είναι μία γραμμική διαδικασία. Άλλος ένας μύθος που εμάς τους επαγγελματίες του χώρου συχνά μας φέρνει σε δύσκολη θέση είναι να εξηγήσουμε και να ξεκαθαρίσουμε στα άτομα τα οποία βοηθάμε ότι η απώλεια βάρους δεν είναι γραμμική. Είναι πολύ συχνό το να βλέπουμε κάποιες βδομάδες να μην χάνουμε βάρος ή ακόμα και να παίρνουμε. Αυτό δεν πρέπει να προκαλεί πανικό ούτε να μας οδηγεί στο να παρατήσουμε την προσπάθεια μας, γιατί στη διαδικασία της σωστής απώλειας βάρους αυτό είναι κάτι που συμβαίνει συχνά. Όπως όλα τα πράγματα στη ζωή που έχουν αξία χρειάζεται υπομονή και επιμονή. Αν βρήκατε το θέμα ενδιαφέρον, σας παρακαλώ, να πατήσετε το κουμπί μου αρέσει, να το μοιραστείτε με άτομα που θα το βρουν ενδιαφέρον και να εγγραφείτε στο κανάλι για να σας ενημερώνουμε για μελλοντικά θέματα. Επίσης, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα σχόλια για να ζητήσετε να παρουσιάσουμε ένα θέμα στο μέλλον. Σας ευχαριστώ πολύ!