Nutrition Videos

Καλημέρα, ονομάζομαι Στέλιος Πανταζής, είμαι γιατρός, είμαι εξειδικευμένος στην ιατρική διατροφολογία και στις διαταραχές του μεταβολισμού και σήμερα θα ήθελα να μιλήσω για την σόγια και τα φυτοοιστρογόνα. Είναι κάτι το οποίο ο περισσότερος κόσμος δεν το έχει υπόψη του αλλά το ακούω όλο και συχνότερα τώρα τελευταία και προβληματισμούς κατά πόσο αυτά τα οιστρογόνα μπορεί να επηρεάσουν τον οργανισμό. Ακούω λοιπόν πρόβλημα κατά πόσο τα φυτοοιστρογόνα σ’ ένα παιδάκι το οποίο έχει δυσανεξία στη λακτόζη ή δυσανεξία στην καζεΐνη και δεν μπορεί να καταναλώσει γαλακτοκομικά και οι γονείς του με συμβουλή γιατρού ή από μόνοι τους αποφασίζουν να δώσουν γάλα σόγιας και ακούνε από συγγενείς, φίλους ή ακόμα και παιδίατρους, γιατρούς ενδοκρινολόγους, ότι ξέρεις πρόσεχε: “η σόγια έχει φυτοοιστρογόνα, τα φυτοοιστρογόνα κάνουν κακό” μπορεί να φέρουνε πρόωρη εμμηναρχή, δηλαδή πρόωρη έναρξη της περιόδου στο κοριτσάκι ή σε αγοράκι μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές στις ορμόνες ή σε γυναίκες έχω ακούσει συχνά ογκολόγους να συστήνουν να μην καταναλώνουν γυναίκες προϊόντα σόγιας. Ειδικά αν έχουν θέμα με ιστορικό ή είναι υψηλού κινδύνου για καρκίνο του μαστού να λένε ότι δεν κάνει γιατί τα οιστρογόνα αυξάνουν την πιθανότητα για καρκίνο στο μαστό. Το έχω ακούσει μάλιστα επανειλημμένα δυστυχώς, από ασθενείς μου, που έρχονται από ογκολόγους αυτή την ιστορία ότι ξέρεις τι είναι επειδή έχω αυτή την περιπέτεια με τον μαστό μου είπε ο ογκολόγος να μην καταναλώνω προϊόντα σόγιας. Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι οι υποδοχείς των οιστρογόνων έχουν δύο θέσεις. Υπάρχουν υποδοχείς οιστρογόνων Α και υποδοχείς οιστρογόνων Β. Τα οιστρογόνα επιδρούν στους υποδοχείς Α δηλαδή, στο σημείο του υποδοχέα των οιστρογόνων σε συγκεκριμένο σημείο ενώ τα φυτοοιστρογόνα από τη σόγια επιδρούν σε άλλο σημείο,το οποίο όχι απλά δεν ενεργοποιεί τη διαδικασία που ενεργοποιούν τα οιστρογόνα αλλά την μπλοκάρουν κιόλας. Άρα δηλαδή, σημαίνει ότι τα φυτοοιστρογόνα που ναι μεν λέγονται φυτοοιστρογόνα, μάλλον θα έπρεπε να λέγονται





φυτο αντιοιστρογόνα. Αυτός είναι και ο λόγος κιόλας, που στις επιδημιολογικές μελέτες, στις μελέτες δηλαδή που παρατηρούμε την επίδραση των προϊόντων σόγιας σε άτομα που καταναλώνουν παραδοσιακά και αυτό αφορά κυρίως στην Ασία, όπου τα προϊόντα σόγιας καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες, εκεί όχι απλώς δεν έχουμε δει ότι αυξάνουν την πιθανότητα για καρκίνο του μαστού, άλλα τη μειώνουν δραματικά κιόλας. Έχουμε μελέτες μάλιστα παρεμβατικές που θεωρείται “the gold standard” δηλαδή οι καλύτερες μελέτες που έχουμε στην ιατρική, όπου χορηγούμε σε άτομα με καρκίνο του μαστού μετά από τις θεραπείες που πρέπει να κάνουν, χημειοθεραπεία κτλ. κτλ. και μαζί με την ορμονοθεραπεία που ακολουθούν από κει και πέρα, αυξάνουν την κατανάλωση των προϊόντων σόγιας και βλέπουμε ότι η πιθανότητα επανεμφάνισης, επανεμφάνισης της νόσου δηλαδή, να εμφανίσουν καρκίνο, μειώνεται δραματικά σε σχέση με ομάδα ελέγχου που δεν καταναλώνει προϊόντα με σόγια. Άρα λοιπόν, τα φυτοοιστρογόνα της σόγιας όχι απλά δεν πρέπει να μας ανησυχούν, αλλά πρέπει να τα θεωρούμε χρήσιμα. Τώρα παρόλα αυτά, επειδή είναι κάτι που αλληλεπιδρά με το ορμονικό σύστημα, στα παιδιά πρέπει να ανησυχούμε; Και στα παιδιά υπάρχουν μελέτες, που φαίνεται ότι τα προϊόντα σόγιας σε κορίτσια, βοηθάνε την ανάπτυξη, βοηθάνε να ψηλώσουν παραπάνω και αυτό εν μέρει είναι λογικό, οι μελέτες ξαναλέω αφορούν μόνο κορίτσια, εντάξει; Έχουν γίνει στην Ασία, όπου η κατανάλωση προϊόντων σόγιας είναι πιο άφθονη και έχει φανεί ότι σε αυτές τις κοπέλες επειδή καθυστερεί μερικούς μήνες η έναρξη της περιόδου γιατί είπαμε ότι τα φυτό αντιοιστρογόνα τέλος πάντων, μπλοκάρουν τα φυσιολογικά οιστρογόνα, με αποτέλεσμα να κερδίζουν μερικούς πόντους ύψος παραπάνω στο τέλος. Αυτό σημαίνει φυσικά ότι άμα έχουμε παιδάκια, ένα κοριτσάκι που θέλουμε να ψηλώσει πολύ, πρέπει να το “πλακώσουμε” στη σόγια; Όχι οι μελέτες είναι πρώιμες ακόμα μπορεί να καταναλώσει προϊόντα σόγιας ναι αν θέλει, όχι αν δεν θέλει. Αν θα επηρεάσει το ύψος; Μάλλον θα βοηθήσει, αλλά





και πάλι είπαμε ότι μελέτες είναι ακόμα πρώιμες και γενικά δεν έχουν δοθεί κατευθυντήριες οδηγίες ακόμα από τις παιδιατρικές εταιρείες που ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών. Παρόλα αυτά, υπάρχουν κάποιες μελέτες με ενδιαφέροντα στοιχεία, αλλά δεν είμαστε ακόμα σε θέση να κάνουμε οριζόντιες οδηγίες, να δώσουμε δηλαδή οδηγία, ότι όλα τα κορίτσια πρέπει να παίρνουν προϊόντα σόγιας. Εγώ δεν το λέω αυτό για να ενθαρρύνω την κατανάλωση, πιο πολύ για να καθησυχάσω. Κυρίως, σε παιδάκια τα οποία έχουν πρόβλημα. Και φυσικά θα πει κάποιος, είναι ανάγκη να φάει σόγια; Όχι φυσικά, δεν είναι ανάγκη να φάει σογια, προς θεού. Άμα δεν έχει ένα παιδάκι δυσανεξία στα γαλακτοκομικά ας φάει ότι άλλο θέλει, υπάρχει αφθονία. Απλά το θέμα είναι, περισσότερο το συζητώ, για να μην υπάρχει φόβος. Όχι για να είναι, άιντε μπρος “πλακωθείτε” στη σόγια, για να γίνεται όλες ψηλές. Αυτά λοιπόν για σήμερα. Ευχαριστώ!