Κείμενο
Χαίρετε, ονομάζομαι Στέλιος Πανταζής, είμαι γιατρός εξειδικευμένος στην ιατρική διατροφολογία και στις διαταραχές του μεταβολισμού και το θέμα μας σήμερα είναι η διάρκεια του ύπνου και πώς αυτή επηρεάζει την υγεία. Θα ήθελα να παρουσιάσω μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016 σε ένα από τα 3 πιο έγκυρα περιοδικά ιατρικής, το Nature, και συσχετίζει την διάρκεια του ύπνου με το προσδόκιμο επιβίωσης. Δηλαδή με πόσα χρόνια ζει κάποιος ανάλογα με το πόσες ώρες κοιμάται. Όπως είχα πει και στο βίντεο σχετικά με το πόσες κενώσεις πρέπει να έχουμε την ημέρα, υπάρχουν δύο τρόποι για να αξιολογήσουμε έναν δείκτη υγείας όπως είναι οι ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Ο ένας τρόπος είναι να ρωτήσουμε 100 φαινομενικά υγιή άτομα πόσες ώρες κοιμούνται κάθε βράδυ και να θεωρήσουμε ως φυσιολογικό το εύρος των ωρών που κοιμούνται το 97-98% από αυτά τα άτομα. Αυτή είναι η μία προσέγγιση, και όπως σας είχα πει στο βίντεο με το πόσες κενώσεις την ημέρα πρέπει να έχουμε είναι μία προσέγγιση που καμιά φορά μας βάζει σε περιπέτειες, για αυτό μπορεί να μην είναι η καλύτερη προσέγγιση. Τότε είχα πει ότι το ιδανικό θα ήταν να σχεδιάσουμε μία μελέτη που να ρωτάει τα άτομα, ας πούμε για την διάρκεια ύπνου, πόσες ώρες κοιμούνται κάθε βράδυ και να τους παρακολούθησουμε για μερικές δεκαετίες και να δούμε ποιος ζει παραπάνω. Αυτή η μελέτη θα ήταν πολύ αξιόλογη και χρήσιμη γιατί θα μπορούσαμε να δούμε σε βάθος χρόνου την ιδανική διάρκεια ύπνου για τη μεγιστοποίηση του προσδόκιμου επιβίωσης. Με απλά λόγια, πόσες ώρες κοιμούνται οι άνθρωποι που ζουν περισσότερο. Λοιπόν, για καλή μας τύχη τέτοιες μελέτες έχουν γίνει και μάλιστα έχουν γίνει παραπάνω από μία και πρόσφατα κάποιοι ερευνητές αποφάσισαν να μαζέψουν όλες αυτές τις μελέτες και να απαντήσουν αυτό το ερώτημα με την μεγαλύτερη σιγουριά. Οι μελέτης που θεωρήθηκαν πιο αξιόπιστες και χρήσιμες ήταν 35 και η παρακολούθηση έφτανε ως 25 χρόνια και η καταγραφή της διάρκειας του ύπνου γινόταν με ερωτηματολόγιο σε όλες τις περιπτώσεις. Τα αποτελέσματα μπήκαν σε
ένα διάγραμμα που εμφανίζει μία καμπύλη σε μορφή ύψιλον και δείχνει ότι οι ιδανικές ώρες ύπνου για ένα άτομο βρίσκονται περίπου στις 6 με 7. Δηλαδή τα άτομα τα οποία κοιμούνται 6 με 7 ώρες την ημέρα έχουν το μεγαλύτερο προσδόκιμο επιβίωσης, δηλαδή ζουν περισσότερο. Το προσδόκιμο επιβίωσης αρχίζει να περιορίζεται όσο οι ώρες ύπνου μειώνονται κάτω από τις 6, ενώ για τα άτομα που κοιμούνται πάνω από επτάμισι ώρες φαίνεται ότι και πάλι το προσδόκιμο επιβίωσης μειώνεται. Για παράδειγμα, τα άτομα που κοιμούνται τρεις με τέσσερις ώρες κάθε βράδυ έχουν πολύ μικρότερο προσδόκιμο επιβίωσης από τα άτομα που κοιμούνται πέντε και τα άτομα που κοιμούνται 11 και 12 ώρες κάθε βράδυ έχουν πολύ χειρότερο προσδόκιμο επιβίωσης από αυτά που κοιμούνται 8 ώρες κάθε βράδυ. Από τα δυνατά σημεία της μελέτης και αυτά που αξίζει να ειπωθούν είναι ότι η μελέτη στηρίζεται σε δεδομένα χιλιάδων ανθρώπων και παρακολούθηση διάρκειας έως τριών δεκαετιών και αυτό την κάνει πάρα πολύ αξιόπιστη. Επίσης το γεγονός ότι η μελέτη είναι προοπτική που σημαίνει ότι η καταγραφή του χρόνου του ύπνου προηγείται των αποτελεσμάτων, δηλαδή πρώτα ρωτάμε τους συμμετέχοντες πόσο κοιμούνται και μετά βλέπουμε ποιοι ζούνε παραπάνω είναι κάτι που επίσης δυναμώνει την μελέτη. Η κύρια αδυναμία της μελέτης είναι το γεγονός ότι οι ώρες ύπνου είναι αυτές που αναφέρουν οι συμμετέχοντες της μελέτης δηλαδή δεν είναι κάποια αντικειμενική μέτρηση με κάποιο μηχάνημα ή κάποια συσκευή που να καταγράφει τις ώρες ύπνου με την τέλεια αξιοπιστία αλλά βασιζόμαστε σε αυτά που λένε οι συμμετέχοντες της μελέτης. Πριν όμως βιαστούμε να ερμηνεύσουμε τα αποτελέσματα, καλό είναι να έχουμε στο μυαλό μας ότι αυτές οι μελέτες θέλουν προσοχή. Τέτοιες μελέτες δεν δείχνουν αιτιότητα, δηλαδή δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι ο λιγότερος ή ο περισσότερος ύπνος μειώνει την ζωή. Μπορεί κάτι που μειώνει τον ύπνο ή τον αυξάνει, να επηρεάζει το προσδόκιμο επιβίωσης, ανεξάρτητα από την διάρκεια του ύπνου. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει κάποια βαριά
νόσο και κοιμάται πολύ να καταλήξει από την βαριά νόσο που έχει και όχι επειδή κοιμάται πολύ. Επίσης, κάποιος μπορεί να κοιμάται λίγο επειδή έχει πολύ άγχος, πράγμα που μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης, και να φαίνεται ότι η μικρή διάρκεια ύπνου ευθύνεται, αλλά να οφείλεται κυρίως στο άγχος. Σε μια τέτοια περίπτωση, η προσπαθεια να αυξηθούν οι ώρες του ύπνου μπορεί να φέρει περισσότερο άγχος και να κάνει μεγαλύτερο κακό, ενώ η λύση να βρίσκεται στην αντιμετώπιση του άγχους. Σε κάθε περίπτωση, αν κάποιος ξεφεύγει σημαντικά από το εύρος ύπνου που συνδέεται με το ιδανικό προσδόκιμο επιβίωσης πρέπει να αναζητήσει τον λόγο που συμβαίνει αυτό και να βελτιώσει τις συνθήκες όσο πιο πολύ γίνεται ώστε να είναι κατάλληλες γι’ αυτή την πολύτιμη λειτουργία του οργανισμού του. Αν βρήκατε το θέμα ενδιαφέρον, σας παρακαλώ, να πατήσετε το κουμπί μου αρέσει, να το μοιραστείτε με άτομα που θα το βρουν ενδιαφέρον και να εγγραφείτε στο κανάλι για να σας ενημερώνουμε για μελλοντικά θέματα. Επίσης, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα σχόλια για να ζητήσετε να παρουσιάσουμε ένα θέμα στο μέλλον. Σας ευχαριστώ πολύ.
0 Σχόλια